Khi nhắc đến Studio Ghibli, gần như theo bản năng, mọi người sẽ nghĩ ngay đến những cái tên đình đám như Spirited Away, Princess Mononoke hay Howl’s Moving Castle. Không thể phủ nhận đây là những bộ phim xuất sắc với thế giới giả tưởng tuyệt vời và hình ảnh khó quên. Tuy nhiên, tôi nhận thấy rằng một số tác phẩm giàu cảm xúc, thiên về nội tâm khác của Ghibli lại chưa nhận được sự chú ý xứng đáng vì bị lu mờ bởi các tựa phim nổi tiếng hơn.
Nói cách khác, một số tác phẩm của Ghibli thường bị bỏ qua bởi có thể chúng không có những chuyến phiêu lưu hoành tráng, sinh vật kỳ ảo, hoặc đòi hỏi sự cảm nhận khác nhau từ mỗi người xem. Nếu bạn mới chỉ đắm chìm vào những tựa phim phổ biến hay mang tính biểu tượng hơn, có thể bạn đã bỏ lỡ những viên ngọc ẩn của studio này.
Dưới đây là danh sách 7 bộ phim bị đánh giá thấp từ Studio Ghibli mà xứng đáng nhận được nhiều sự quan tâm hơn.
7. Khi Marnie Ở Đó (When Marnie Was There)
Sức mạnh của một tình bạn tuyệt vời
Hình ảnh Anna và Marnie từ phim Khi Marnie Ở Đó (2014), minh họa cho tình bạn giữa hai cô gái
Câu chuyện kể về Anna, một cô bé 12 tuổi mắc bệnh hen suyễn, được gửi đến sống cùng họ hàng ở một thị trấn ven biển nông thôn để phục hồi sức khỏe. Trong thời gian ở đây, Anna phát hiện ra một căn biệt thự cổ bên đầm lầy, nơi cô gặp Marnie, một cô gái sống trong biệt thự.
Một tình bạn không ngờ bắt đầu nảy nở giữa Anna và Marnie, dần phát triển thành một mối liên kết sâu sắc. Câu chuyện khám phá các chủ đề về sự cô đơn, đau buồn, cảm giác bị bỏ rơi và sự hàn gắn. Phim xử lý nỗi đau tinh thần như một điều cần được công nhận thay vì gạt bỏ, điều này khiến nó đọng lại trong lòng người xem rất lâu sau khi kết thúc.
Bộ phim ra mắt năm 2014, và dù được khen ngợi vì cốt truyện hay, nó chưa bao giờ đạt được sự phổ biến toàn cầu hay tiếng vang như Totoro hay Spirited Away. Thành thật mà nói, tôi nghĩ bộ phim bị đánh giá thấp vì nó không giống với những gì mọi người mong đợi ở một phim Ghibli, khi không có sinh vật kỳ ảo như Totoro hay thế giới giả tưởng như trong Lâu Đài Di Động Của Howl.
6. Chuyện Nàng Công Chúa Kaguya (The Tale Of The Princess Kaguya)
Thế giới cố gắng định nghĩa nàng, chỉ để đánh mất nàng hoàn toàn
Hình ảnh nàng Kaguya trong phim Chuyện Nàng Công Chúa Kaguya (2013), một tác phẩm Ghibli độc đáo về hình ảnh
Bộ phim là tác phẩm chuyển thể từ truyện cổ tích Nhật Bản “Ông Lão Đốn Tre”, tập trung vào một cô bé nhỏ bé tỏa sáng được tìm thấy bên trong một thân cây tre bởi một ông lão đốn tre. Ông và vợ nuôi nấng cô bé ở vùng quê như con gái mình và gọi cô là Công Chúa.
Công Chúa thích cuộc sống ở vùng quê, nhưng ông lão đốn tre quyết định nuôi dạy cô như một công chúa thực thụ với tên chính thức là ‘Công Chúa Kaguya’ ở thành phố. Tuy nhiên, cô phải vật lộn với danh tính của mình và nỗi khao khát cuộc sống cũ cùng những người bạn mà cô đã phải bỏ lại ở vùng quê để có cuộc sống mới.
Cuối cùng, nàng được gọi trở về mặt trăng, nơi nàng đến, nhưng nàng ra đi để lại một nỗi buồn dịu dàng. Kaguya tìm thấy niềm vui và hạnh phúc trong cuộc sống đơn giản ở vùng quê, chứ không phải trong sự giàu sang và quý tộc bị áp đặt lên nàng. Câu chuyện chỉ trích cách áp lực xã hội và tham vọng vật chất có thể đánh cắp niềm vui và danh tính của một người.
5. Gió Nổi (The Wind Rises)
Người Mơ Mộng Xây Dựng Vì Chiến Tranh
Hình ảnh Jiro Horikoshi trong phim Gió Nổi (2013), khắc họa một kỹ sư tài ba thời chiến
Gió Nổi của Hayao Miyazaki là câu chuyện cuộc đời hư cấu về một kỹ sư Nhật Bản xuất sắc, Jiro Horikoshi, người mơ ước chế tạo những chiếc máy bay tuyệt đẹp. Tuy nhiên, những thiết kế của ông đã trở thành công cụ cho chiến tranh trong Thế chiến II.
Nỗi đau lòng của bộ phim là giấc mơ tạo ra những cỗ máy tuyệt đẹp của Jiro kết thúc bằng việc chế tạo máy bay chiến tranh được sử dụng trong Thế chiến II. Đến cuối phim, ông chỉ còn lại thành công mà không có niềm vui, chỉ còn ký ức về những tàn tích do giấc mơ của ông gây ra.
Một lý do khiến bộ phim vẫn bị đánh giá thấp là cách xử lý nhẹ nhàng tham vọng quân sự của Nhật Bản, điều này đã gây ra cáo buộc tẩy trắng lịch sử. Đối với tôi, bộ phim không nói về hàng không hay tình yêu, mà là về sự hối tiếc. Jiro là một người đàn ông theo đuổi vẻ đẹp của giấc mơ mình trong một thời đại chỉ muốn chiến tranh, và Miyazaki đã khắc họa bản chất đó một cách hoàn hảo.
4. Nausicaä của Thung Lũng Gió (Nausicaa of The Valley of the Wind)
Một thế giới bị nhiễm độc
Hình ảnh Công chúa Nausicaä trong phim Nausicaä của Thung Lũng Gió (1984), một biểu tượng nữ anh hùng của Ghibli
Đây là một trong những tác phẩm đầu tiên của Hayao Miyazaki, lấy bối cảnh thế giới hậu tận thế, bị nhiễm độc bởi chiến tranh và ô nhiễm. Công chúa Nausicaä của Thung Lũng Gió tìm cách hiểu khu rừng độc hại để cô có thể khôi phục sự hòa hợp giữa thiên nhiên và nhân loại.
Bộ phim có một nữ chính mạnh mẽ, và trong một thể loại thường khắc họa các nhân vật nữ hoặc yếu đuối hoặc cường điệu, Nausicaä là một nữ chính có năng lực. Hơn nữa, nó được thực hiện trước khi Studio Ghibli được thành lập, nên thường bị loại khỏi các cuộc thảo luận về những tác phẩm Ghibli vĩ đại.
Hình ảnh minh họa cho thế giới kỳ ảo của Studio Ghibli, liên quan đến các chủ đề môi trường và phiêu lưu
Ngoài ra, những người xem đã quen với sự tươi tốt của các tác phẩm như Princess Mononoke hay Spirited Away có thể cảm thấy hình ảnh của phim đã lỗi thời, trừ khi họ nhìn vượt ra bề mặt để thấy nền tảng chủ đề của bộ phim, như thông điệp chống chiến tranh và bảo tồn thiên nhiên mà nó truyền tải.
3. Gia Đình Yamadas (My Neighbors The Yamadas)
Câu chuyện lát cắt cuộc sống về một gia đình không hoàn hảo
Hình ảnh gia đình Yamadas trong phim Gia Đình Yamadas (1999), thể hiện phong cách hoạt hình khác biệt của Ghibli
Gia Đình Yamadas là một loạt các đoạn phim ngắn với các tập phim không liên kết chặt chẽ, xoay quanh cuộc sống thường nhật của gia đình Yamada. Mỗi phân đoạn trong gia đình Yamada đều ghi lại những vấn đề quen thuộc trong gia đình, như cãi nhau tranh giành điều khiển từ xa, hiểu lầm, hay vật lộn với việc nhà. Theo một cách nào đó, nó gợi cho tôi nhớ về chính ngôi nhà của mình, với tất cả sự không hoàn hảo vốn có.
Điều tôi yêu thích ở bộ phim này là cảm giác gần gũi, cá nhân mà nó mang lại một cách tự nhiên. Nó khiến tôi nghĩ về gia đình mình, những hiểu lầm biến thành tiếng cười, và những kỷ niệm tuổi thơ không có ý nghĩa cho đến khi bạn lớn lên.
Câu chuyện về gia đình Yamada của Isao Takahata không có vẻ hoành tráng về mặt hình ảnh như nhiều phim Ghibli khác, nhưng phong cách nghệ thuật của nó lại tạo cảm giác ấm cúng, gần gũi. Bộ phim càng trở nên ý nghĩa hơn khi bạn sống nhiều hơn, và thành thật mà nói, tôi nghĩ đó là lý do tại sao tôi trân trọng nó bây giờ hơn so với lần đầu xem.
2. Ngọn Đồi Hoa Anh Túc (From Up on Poppy Hill)
Lời Tôn Vinh Sự Kiên Cường
Hình ảnh Umi và Shun từ phim Ngọn Đồi Hoa Anh Túc (2011), thể hiện bối cảnh Nhật Bản thời hậu chiến
Bộ phim lấy bối cảnh Yokohama năm 1963, kể về Umi Matsuzaki, một nữ sinh trung học đang đau buồn vì mất cha, và mối quan hệ của cô với Shun Kazama. Umi cùng Shun tham gia chiến dịch ngăn chặn việc phá bỏ nhà câu lạc bộ của trường.
Dần dần, mối quan hệ chớm nở của họ dẫn họ đến những bí mật gia đình bất ngờ, và họ cố gắng tìm cách vượt qua tình yêu tuổi mới lớn cùng nhau. Bộ phim khắc họa tuyệt đẹp cách Umi và Shun cố gắng cứu lấy tuổi trẻ của mình, và bằng cách đó, họ tự cứu mình khỏi bị chôn vùi dưới sức nặng của bí mật gia đình và nỗi đau chưa được giải quyết.
Tuy nhiên, Ngọn Đồi Hoa Anh Túc chưa bao giờ bứt phá như những bộ phim nổi tiếng hơn của Ghibli vì nó mang đậm nét văn hóa Nhật Bản. Mọi thứ từ bối cảnh thời hậu chiến đến hoạt động của sinh viên, sắc thái văn hóa, và nghĩa vụ gia đình đều nói trực tiếp về sự phục hồi của Nhật Bản sau Thế chiến II.
1. Sóng Đại Dương (Ocean Waves)
Nhìn Lại Mối Tình Chúng Ta Không Hiểu Rõ
Hình ảnh Taku và Rikako từ phim Sóng Đại Dương (1993), minh họa mối quan hệ phức tạp thời trung học
Taku Morisaki hồi tưởng về những năm trung học của mình, khi anh vướng vào mối quan hệ phức tạp với một nữ sinh chuyển trường tên là Rikako. Bộ phim khám phá sự bối rối cảm xúc của tuổi vị thành niên, những tình bạn rạn nứt và những kết nối chưa được giải quyết.
Đây là một trong số ít phim Ghibli không cuốn hút tôi ngay từ đầu, nhưng theo thời gian và sau lần xem thứ hai, tôi nhận ra nó chân thật đến mức nào. Có lẽ người hâm mộ Ghibli không đánh giá cao nó vì câu chuyện có vẻ quá chậm hoặc đơn giản.
Tuy nhiên, nếu bạn đã từng nhìn lại một người khiến bạn khó chịu, bối rối hoặc làm bạn rung động theo những cách bạn không hiểu rõ, bộ phim này dành cho bạn.
Kết luận
Trong khi những bom tấn như Spirited Away, Totoro hay Princess Mononoke đã định hình danh tiếng của Studio Ghibli trên toàn cầu, thì những bộ phim bị đánh giá thấp này lại mang đến những trải nghiệm sâu sắc và độc đáo không kém. Từ câu chuyện tâm lý đầy cảm xúc về tình bạn tuổi mới lớn trong Khi Marnie Ở Đó, vẻ đẹp truyền thống và triết lý sống trong Chuyện Nàng Công Chúa Kaguya, nỗi niềm hối tiếc về giấc mơ trong Gió Nổi, thông điệp môi trường vượt thời gian của Nausicaä, sự chân thực ấm áp của Gia Đình Yamadas, tinh thần kiên cường hậu chiến trong Ngọn Đồi Hoa Anh Túc, đến sự phức tạp của mối quan hệ tuổi teen trong Sóng Đại Dương, mỗi bộ phim đều có giá trị riêng xứng đáng được khám phá.
Chúng là những viên ngọc ẩn cho thấy sự đa dạng trong cách kể chuyện và phong cách nghệ thuật của Ghibli, vượt ra ngoài những yếu tố giả tưởng quen thuộc. Khám phá những tác phẩm này không chỉ làm phong phú thêm trải nghiệm xem Anime của bạn mà còn cho thấy chiều sâu và tầm ảnh hưởng của Studio Ghibli đối với nền điện ảnh thế giới.
Bạn đã xem bộ phim nào trong danh sách này chưa? Đâu là bộ phim Ghibli bị đánh giá thấp mà bạn yêu thích? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn trong phần bình luận nhé!
