Thập niên 2010 được xem là một kỷ nguyên vàng cho anime, mang đến những bộ series mang tính đột phá, mở rộng ranh giới sáng tạo và định nghĩa lại khả năng của loại hình truyền thông này. Từ những bộ thriller tâm lý căng thẳng giữ chân người xem đến những drama lấy nước mắt, thập kỷ này đã khai sinh ra những tác phẩm không chỉ là giải trí đơn thuần mà còn là những tuyên bố nghệ thuật sâu sắc.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhìn lại và tôn vinh mười bộ anime từ thập niên 2010 đã khẳng định vị thế của mình trong đền thờ những kiệt tác.
10. Guilty Crown
Sức mạnh lẽ ra không bao giờ nên ban tặng
Guilty Crown poster anime
Khi lên sóng vào năm 2011, Guilty Crown ngay lập tức thu hút sự chú ý nhờ đồ họa và âm nhạc tuyệt đẹp, là thành quả của sự hợp tác giữa Production I.G. và nhà soạn nhạc ryo của supercell. Lấy bối cảnh Nhật Bản tương lai đang phải đối mặt với một loại virus chết người và nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng quân sự GHQ độc đoán, câu chuyện theo chân Shu Ouma, một học sinh trung học vô tình nhận được một sức mạnh bí ẩn gọi là “Void Genome”, cho phép anh rút ra vũ khí từ trái tim của người khác.
Anime bắt đầu đầy hứa hẹn với các cuộc nổi loạn bí mật, những sự phản bội đau thương và một nhân vật chính đột nhiên gánh vác số phận thế giới. Nhưng điểm nhấn thực sự của Guilty Crown nằm ở cách câu chuyện biến chuyển. Shu không phải là một anh hùng điển hình; những cuộc đấu tranh đạo đức, sự suy sụp và ngay cả quá trình vươn lên nắm quyền của anh đều mang cảm giác chân thực đến khó chịu. Bộ phim đặt ra một câu hỏi khó: điều gì sẽ thực sự xảy ra nếu một người được trao sức mạnh như thần nhưng lại thiếu đi sức mạnh để sử dụng nó?
Mặc dù nhận được nhiều đánh giá trái chiều trong thời gian đầu phát sóng, đồ họa, ý tưởng và những phân cảnh giàu cảm xúc đã giúp bộ phim xây dựng được một lượng người hâm mộ trung thành. Đặc biệt, anime có một trong những bài mở đầu ám ảnh và đẹp nhất thập kỷ, “My Dearest” của EGOIST, đã trở thành biểu tượng trong cộng đồng anime. Bản lồng tiếng Anh do FUNimation sản xuất cũng đã truyền tải tốt cường độ cảm xúc, đặc biệt là ở nửa sau, khi mức độ nguy hiểm tăng vọt.
9. Mob Psycho 100
Cậu bé không muốn trở nên đặc biệt
Nhân vật Mob Kageyama trong anime Mob Psycho 100
Ban đầu, Mob Psycho 100 có thể khiến bạn lầm tưởng với thiết kế nhân vật kỳ cục và sự hài hước hỗn loạn, nhưng đằng sau vẻ ngoài phóng đại ấy là một trong những câu chuyện nội tâm sâu sắc nhất thập kỷ. Được sáng tác bởi ONE, cùng tác giả với One Punch Man, bộ anime năm 2016 này tập trung vào Shigeo Kageyama, hay còn gọi là “Mob”, một cậu bé bình thường với sức mạnh tâm linh hủy diệt đến nỗi cậu luôn sợ hãi mất kiểm soát.
Nhưng Mob không muốn trở thành anh hùng. Cậu không muốn chiến đấu. Cậu chỉ muốn được bình thường, chạy bộ giỏi hơn, gây ấn tượng với cô bạn thời thơ ấu, kết bạn mà không dựa vào sức mạnh của mình.
Mỗi vụ nổ siêu nhiên trong series này đều bắt nguồn từ cảm xúc. Mob không san bằng các thành phố để gây ấn tượng; cậu làm vậy vì cậu đã bị đẩy đến giới hạn. Và khi cậu không chống trả, sự im lặng ấy còn đáng sợ hơn.
Studio Bones đã không tiếc công sức để hoạt hình hóa series với các phân cảnh vẽ tay trông giống nghệ thuật avant-garde hơn là anime truyền thống. Đặc biệt, Phần 2 được ca ngợi vì đã phá vỡ các mô típ shonen và coi sự trưởng thành về cảm xúc, chứ không phải tăng sức mạnh, là thước đo thực sự của một nhân vật.
Bản lồng tiếng của Crunchyroll và Bang Zoom! Entertainment cũng rất nổi bật, với Kyle McCarley mang đến một màn trình diễn đầy sức mạnh tĩnh lặng trong vai Mob.
8. Violet Evergarden
Học cách cảm nhận lại
Hình ảnh chính của anime Violet Evergarden
Violet Evergarden không chỉ đẹp mà còn chạm đến cảm xúc sâu sắc. Phát hành năm 2018 bởi Kyoto Animation, đây là một trong những tác phẩm tham vọng nhất của studio, cả về mặt hình ảnh lẫn chủ đề. Series theo chân Violet, một cựu binh nhí trở thành người viết thư thuê (ghostwriter), một công việc đòi hỏi cô phải chuyển hóa cảm xúc của người khác thành những lá thư chân thành. Trớ trêu thay, bản thân cô lại hầu như không hiểu gì về cảm xúc.
Mỗi tập phim là một câu chuyện độc lập về sự mất mát, hối tiếc, tình yêu, hoặc sự tái ngộ của con người, với Violet đóng vai trò là người quan sát, và dần dần, là người tham gia vào những cung bậc cảm xúc này. Đến cuối mỗi lá thư cô viết, cô lại trưởng thành hơn một chút. Đây là cách kể chuyện tinh tế nhất.
Anime mang ý nghĩa sâu sắc hơn trong những năm sau vụ phóng hỏa bi thảm tại Kyoto Animation năm 2019. Violet Evergarden trở thành biểu tượng cho những gì studio đại diện: kể chuyện cảm xúc, nghệ thuật đồ sộ và cam kết kết nối con người.
Bản lồng tiếng Anh của Netflix được đạo diễn cẩn thận, với Erika Harlacher lồng tiếng cho Violet bằng sự dễ bị tổn thương kiềm chế đúng như vai diễn yêu cầu.
7. Noragami
Vị thần bạn quên thờ phụng
Nhân vật Yato trong anime Noragami
Phát hành năm 2014, Noragami như một làn gió mới trong thể loại urban fantasy (huyền ảo đô thị). Yato, một vị thần nhỏ không có miếu thờ, mơ ước được mọi người thờ phụng và kính trọng, nhưng cho đến khi điều đó xảy ra, anh vẫn làm những công việc lặt vặt với giá năm yên và ngủ ở các con hẻm. Hành trình của anh trở nên phức tạp khi gặp Hiyori Iki, một cô gái loài người có linh hồn liên tục thoát ra khỏi cơ thể, và Yukine, một linh hồn gặp rắc rối trở thành vũ khí của anh.
Điều bắt đầu như một câu chuyện kỳ quặc và hài hước nhanh chóng chuyển sang những tông màu nặng nề hơn. Thế giới của Noragami được xây dựng trên ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết, và những linh hồn vẫn còn vương vấn quá lâu. Các cảnh chiến đấu của phim mượt mà và phong cách, được Studio Bones hoạt hình với sự chú ý đến tốc độ và nhịp điệu, khiến mỗi trận chiến trở nên sống động. Nhưng những cú đấm mạnh nhất của nó là về mặt cảm xúc.
Phần 2, Noragami Aragoto, đi sâu vào quá khứ đen tối của Yato, tiết lộ một vị thần bị định hình bởi sự hối tiếc nhiều hơn là tham vọng. Mối quan hệ của anh với Yukine, một linh hồn nặng gánh tổn thương, là một trong những mối liên kết thầy trò đa tầng nhất trong anime.
Mặc dù mùa thứ ba vẫn chưa được xác nhận chính thức, Noragami vẫn là một bộ phim được người hâm mộ yêu thích. Bản lồng tiếng Anh của FUNimation nắm bắt tốt cả sự hài hước và cường độ cảm xúc, với Jason Liebrecht trong vai Yato.
6. Your Lie in April
Tiếng dương cầm dưới cánh hoa anh đào rơi
Các nhân vật chính của anime Your Lie In April
Ít bộ anime nào có thể biến âm nhạc thành cảm xúc thô sơ như Your Lie in April. Phát hành năm 2014, câu chuyện xoay quanh Kousei Arima, một thần đồng piano đã ngừng chơi sau cái chết của người mẹ lạm dụng. Anh bị tê liệt về mặt cảm xúc, cho đến khi một nghệ sĩ violin tên Kaori Miyazono xuất hiện trong đời anh với những màn trình diễn hoang dã, phóng khoáng và cái nhìn táo bạo về cuộc sống.
Mỗi màn trình diễn trong bộ anime này đều giống như một lời thú nhận, không chỉ về kỹ năng âm nhạc mà còn về sự thật cảm xúc. Khi Kaori chơi đàn, cô phá vỡ mọi quy tắc kỹ thuật nhưng lấp đầy mỗi nốt nhạc bằng ý nghĩa. Khi Kousei chơi đàn, bạn nghe thấy nỗi đau, nỗi sợ hãi, sự khao khát của anh. Đồ họa trong những cảnh này, ánh sáng thay đổi, cận cảnh căng thẳng, ẩn dụ hình ảnh, đều khớp với âm nhạc từng nhịp.
Mặc dù mang âm hưởng lãng mạn, đây không phải là một câu chuyện tình yêu thông thường. Đây là một câu chuyện về sự truyền cảm hứng. Một lời nhắc nhở rằng đúng người vào đúng thời điểm có thể mang bạn trở lại cuộc sống, dù chỉ trong khoảnh khắc.
Bản lồng tiếng, do Aniplex of America thực hiện, được khen ngợi về độ chính xác cảm xúc, với Max Mittelman và Erica Lindbeck dẫn dắt dàn diễn viên.
5. Made in Abyss
Hú xuống hố sâu và cầu mong trở lại
Riko, nhân vật chính của anime Made In Abyss
Made in Abyss tự giới thiệu với phong cách đồ họa có vẻ trẻ thơ, nhưng không có gì trong bộ anime này dành cho trẻ em. Phát hành năm 2017 và được Kinema Citrus hoạt hình, bộ chuyển thể từ manga của Akihito Tsukushi là một câu chuyện nghiệt ngã được gói trong sự kỳ diệu và kinh dị, đi sâu, theo đúng nghĩa đen, vào một trong những bối cảnh độc đáo nhất xuất hiện trong anime hàng thập kỷ qua.
Vực Thẳm (The Abyss) là một cái hố khổng lồ dưới lòng đất thách thức khoa học, logic và giới hạn của con người. Các tầng của nó chứa đựng những cổ vật quý hiếm, các nền văn minh cổ đại và những sinh vật vừa kỳ ảo vừa quái dị. Nhưng càng xuống sâu, nó càng lấy đi nhiều thứ từ bạn. Những nhà thám hiểm được gọi là Cave Raiders (Thợ săn hang động) mạo hiểm xuống vực sâu, biết rằng hành trình trở lên sẽ gây ra những hiệu ứng thể chất và tinh thần kinh hoàng, được gọi là Lời Nguyền của Vực Thẳm.
Trung tâm của câu chuyện này là Riko, một cô bé mồ côi mắt sáng mơ ước trở thành như mẹ mình, một Thợ săn Còi Trắng huyền thoại đã biến mất trong Vực Thẳm. Cô đồng hành cùng Reg, một cậu bé robot bí ẩn với trái tim con người, hoặc ít nhất là thứ gì đó gần giống vậy. Cùng nhau, họ đi xuống, từng tầng một, nơi mức độ nguy hiểm tăng lên theo từng mét.
Mùa đầu tiên dài 13 tập kết thúc bằng một nốt trầm ám ảnh khiến khán giả bàng hoàng, đặc biệt là tập 10, vẫn thường được coi là một trong những tập phim đau lòng và căng thẳng nhất về cảm xúc lẫn thể chất trong anime.
Nhạc phim của Kevin Penkin là điểm nhấn nổi bật, với những giai điệu ám ảnh vang vọng sự bí ẩn của chính Vực Thẳm.
4. Re:Zero − Starting Life in Another World
Chết thì dễ. Sống sót qua nó mới là lời nguyền thực sự.
Subaru Natsuki và Emilia trong anime Re Zero Starting Life in Another World
Sự bùng nổ của thể loại isekai trong thập niên 2010 đã mang đến vô số câu chuyện về những nhân vật bình thường được đưa đến thế giới giả tưởng. Nhưng ít bộ nào gây ấn tượng mạnh hoặc bất ngờ như Re:Zero, ra mắt năm 2016 và đảo ngược mô típ “power-fantasy” của thể loại này bằng cách biến “sức mạnh” của nhân vật chính thành một cơn ác mộng sống.
Subaru Natsuki chỉ là một chàng trai bình thường đi bộ về nhà từ cửa hàng tiện lợi, cho đến khi anh thấy mình ở một thế giới giả tưởng thời trung cổ. Nhưng không có phép thuật bá đạo. Không có “hack”. Thay vào đó, khả năng duy nhất của anh là “Return by Death” (Trở về sau cái chết): mỗi khi chết, anh sẽ hồi sinh tại một thời điểm trước đó, giữ lại tất cả ký ức của mình. Vấn đề là? Không ai khác nhớ những gì đã xảy ra. Và nỗi đau, cả về cảm xúc lẫn thể chất, đều có thật mỗi lần.
Câu chuyện nhanh chóng phát triển từ một thiết lập isekai tiêu chuẩn thành một sự suy sụp tâm lý. Các tập đầu đưa người xem vào suy nghĩ rằng nó sẽ tuân theo các mô típ quen thuộc, chỉ để đẩy Subaru, và khán giả, vào những vòng lặp tuyệt vọng, tội lỗi và tổn thương. Sức khỏe tinh thần của anh suy giảm sau mỗi lần chết. Mỗi khi cố gắng sửa chữa một bi kịch, anh lại khám phá ra điều gì đó tồi tệ hơn ẩn dưới.
3. Tomodachi Game
Đừng tin ai cả
Hình ảnh từ anime Tomodachi Game
Tomodachi Game có vẻ hơi bị lu mờ khi ra mắt vào tháng 4 năm 2022 (lưu ý: manga gốc bắt đầu từ 2013), nhưng bộ thriller tâm lý này nhanh chóng thu hút một lượng người theo dõi tận tâm bởi những trò chơi trí tuệ và sự phản bội trong đó. Dựa trên manga cùng tên, anime chuyển thể câu chuyện về Yuuichi Katagiri và những người bạn của anh bị buộc phải tham gia vào các “trò chơi tình bạn” tàn bạo để trả một khoản nợ bí ẩn.
Series đã khai thác một cách xuất sắc sự mong manh của lòng tin giữa những người tự coi là bạn thân. Khi các trò chơi tiến triển, bản chất thật của mỗi nhân vật được bộc lộ dưới áp lực, dẫn đến những tiết lộ gây sốc thách thức những ấn tượng ban đầu của người xem về dàn nhân vật.
Điều làm cho Tomodachi Game nổi bật là sự sẵn sàng để nhân vật chính của nó “nhúng chàm”. Không giống nhiều bộ phim tương tự nơi nhân vật chính duy trì sự trong sạch đạo đức, Yuuichi chứng tỏ mình có khả năng thao túng và lừa dối ngang ngửa với những người điều hành trò chơi, khiến người xem phải đặt câu hỏi nên cổ vũ cho ai.
Đồ họa của Okuruto Noboru không hào nhoáng, nhưng lại xuất sắc trong việc thể hiện biểu cảm khuôn mặt, bắt được những thay đổi tinh tế giữa sự chân thành và sự lừa dối thúc đẩy cốt truyện. Series sử dụng tâm lý màu sắc hiệu quả, với sự thay đổi ánh sáng tinh tế báo hiệu động cơ của nhân vật.
Mặc dù mới chỉ có một mùa tính đến nay, bản chuyển thể anime chỉ mới bao gồm phần đầu của series manga dài hơn nhiều. Cách viết thông minh, những cú twist khó đoán và việc khám phá tâm lý con người dưới hoàn cảnh khắc nghiệt khiến nó trở thành một trong những viên ngọc quý bị đánh giá thấp nhất trong thể loại thriller tâm lý của thập kỷ.
2. Attack on Titan
Vượt ra ngoài bức tường là tự do
Eren Yeager vừa khóc vừa cười trong Attack On Titan
Khi ra mắt vào năm 2013, Attack on Titan mang đến cảm giác như sét đánh ngang trời. Buổi công chiếu của nó đã phá tan mọi kỳ vọng với bạo lực tàn khốc, bí ẩn đáng sợ và một thế giới nơi nhân loại sống trong sự sợ hãi liên tục trước những gã khổng lồ ăn thịt người. Điều bắt đầu như một bộ survival horror nhanh chóng phát triển thành một trong những anime mang tính chính trị và phức tạp về đạo đức nhất thập kỷ.
Eren Yeager bất lực nhìn mẹ mình bị một Titan nuốt chửng, điều này đặt anh vào con đường trả thù dần biến dạng thành một điều bi thảm hơn nhiều. Cùng với Mikasa và Armin, anh gia nhập Trinh sát đoàn để chiến đấu chống lại các Titan, những gã khổng lồ đã đẩy những tàn dư cuối cùng của nhân loại ẩn mình sau những bức tường khổng lồ.
Nhưng theo từng mùa, Attack on Titan đã tự đổi mới. Các Titan không như vẻ ngoài của chúng. Những bức tường, kẻ thù, hay thậm chí cả các anh hùng cũng vậy. Công việc của WIT Studio trong ba mùa đầu đã mang đến một số đồ họa ngoạn mục nhất trong ngành, trong khi MAPPA đảm nhận các mùa cuối, mang đến tông màu gai góc và đậm chất điện ảnh hơn.
Việc xây dựng thế giới của bộ phim rất tỉ mỉ, và các chủ đề của nó (tự do, chiến tranh, tổn thương, chủ nghĩa dân tộc) càng trở nên phù hợp hơn khi bạn đi sâu vào. Sự chuyển đổi từ “người đấu với quái vật” sang “người đấu với ý thức hệ” không chỉ là một cú twist, đó là sự tái định nghĩa hoàn toàn nền tảng của câu chuyện.
Anime đã kết thúc vào năm 2023 với Attack on Titan: The Final Chapters. Ý kiến về cái kết vẫn còn trái chiều, nhưng ít ai phủ nhận sức nặng văn hóa mà series mang lại. Nó đã khơi dậy những cuộc thảo luận về đạo đức và góc nhìn trong cộng đồng fan anime hơn bao giờ hết.
1. Steins;Gate
Hiệu ứng cánh bướm, nhưng đầy đau thương
Rintarou Okabe, nhân vật chính trong anime Steins Gate
Phát hành năm 2011 và dựa trên visual novel cùng tên, Steins;Gate vẫn là một trong những tác phẩm khoa học viễn tưởng xuất sắc nhất mà anime từng sản xuất. Nó không thu hút sự chú ý bằng những cảnh hành động ồn ào hay quái vật khổng lồ, nó làm được điều đó bằng du hành thời gian, cách kể chuyện cảm xúc và sự hồi hộp âm ỉ bùng nổ khi bạn ít mong đợi nhất.
Lấy bối cảnh ở Akihabara, câu chuyện theo chân Rintarou Okabe, một nhà khoa học tự xưng điên rồ, cùng với những người bạn kỳ quặc của mình, vô tình khám phá ra cách gửi tin nhắn về quá khứ bằng cách sử dụng một chiếc lò vi sóng bị hack và một chiếc điện thoại di động. Điều bắt đầu như một thí nghiệm vui vẻ trở thành một vòng xoáy tàn khốc của những hậu quả không lường trước và thảm họa thế giới song song.
Nửa đầu bộ phim nghiêng về hài kịch đời thường (slice-of-life) và khoa học viễn tưởng nhẹ nhàng, giới thiệu các nhân vật như Mayuri đáng yêu, Kurisu tài giỏi và Daru lập dị. Nhưng một khi dòng thời gian bắt đầu vỡ vụn, tông màu thay đổi đáng kể. Mỗi quyết định, mỗi “D-mail”, đều làm thay đổi thế giới, và Okabe thấy mình phải gánh lấy trách nhiệm cố gắng đảo ngược một tương lai lẽ ra không nên tồn tại.
Anime không xem thường người xem bằng khoa học giả. Thay vào đó, nó cân bằng các khái niệm vật lý cơ bản với cách kể chuyện cảm xúc. Nó ít nói về cách du hành thời gian hoạt động “như thế nào”, và tập trung nhiều hơn vào cái giá mà nó đòi hỏi từ những người sử dụng nó.
Steins;Gate 0, phát hành năm 2018, khám phá một dòng thời gian thay thế nơi Okabe bỏ cuộc. Nó đen tối và bi thảm hơn, nhưng bổ sung thêm chiều sâu cho câu chuyện gốc.
Kết luận
Thập niên 2010 chắc chắn là một giai đoạn đáng nhớ đối với ngành công nghiệp anime, mang đến sự đa dạng đáng kinh ngạc về thể loại, phong cách hình ảnh và chiều sâu cảm xúc. Từ những câu chuyện khoa học viễn tưởng làm xoắn não đến những drama chạm đến trái tim, các tác phẩm được liệt kê trên đây chỉ là một phần nhỏ trong vô số những bộ anime chất lượng đã ra đời trong giai đoạn này.
Những bộ anime này không chỉ định hình xu hướng mà còn để lại dấu ấn lâu dài trong lòng người hâm mộ trên toàn thế giới. Chúng ta đã được chứng kiến sự phát triển vượt bậc trong kỹ thuật hoạt hình, cách kể chuyện táo bạo và việc khám phá những chủ đề phức tạp, phản ánh sự trưởng thành của chính loại hình nghệ thuật này. Nếu bạn là một người yêu thích anime và chưa xem những tác phẩm này, đây là thời điểm tuyệt vời để khám phá kỷ nguyên vàng của thập niên 2010.
Còn bạn, đâu là bộ anime yêu thích của bạn từ thập niên 2010? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn về danh sách này hoặc đề xuất thêm những cái tên xứng đáng khác!
